Notes on the language of chemistry. 12 On the language of chemistry - local and regional problems
DOI:
https://doi.org/10.20450/mjcce.2017.1241Keywords:
symbols, words, expressions, local problems, regional problemsAbstract
The language of chemistry consists of symbols, words and expressions. The symbols of the chemical elements are the most common ones in practically any text in chemistry – the words denote chemical entities and chemical properties while the expressions are used to explain the meaning of the characteristic words.
The chemical symbols are internationally agreed and are written in the same way in any language and independent of the script (Latin, Cyrillic, Arabic or any other).
Among the words characteristic for chemistry, the most important are those denoting the basic units of matter (e.g. atoms, molecules etc.), the general or specific forms of matter and, of course and the chemical names of substances.
The characteristic expressions, as already pointed out, are needed to give the meaning of words, either characteristic for chemistry (such as chemical names) or more general.
Although the language of chemistry tends to be universal in character, local terms are used and it is the aim of this communication to point out to problems (local, regional or wider) in this field and, when possible, to suggest the way to improve the present situation.
References
Б. Шоптрајанов, Белешки за јазикот на хемијата. 1. Молекула или молекул, Глас. Хем. Технол. Македонија, 18, 75–88 (1999).
Б. Шоптрајанов, Белешки за јазикот на хемијата. 2. Правоговорот и правописот во наставата по хемија (I), Глас. Хем. Технол. Македонија, 19, 91–98 (2000).
Б. Шоптрајанов, Белешки за јазикот на хемијата. 3. Правоговорот и правописот во наставата по хемија (II), Глас. Хем. Технол. Македонија, 19, 191–196 (2000).
Б. Шоптрајанов, Белешки за јазикот на хемијата. 4. За честичките, за супстанците, за радикалите, за парата и за ограниченијата, Глас. Хем. Технол. Македонија, 19, 197–203 (2000).
Б. Шоптрајанов, Белешки за јазикот на хемијата. 5. За оксидите, пероксидите, супероксидите и хидроксидите, Глас. Хем. Технол. Македонија, 20, 183–187 (2001).
Б. Шоптрајанов, Белешки за јазикот на хемијата. 6. За металоидите и за металите и семиметалите, Глас. Хем. Технол. Македонија, 20, 189–193 (2001).
Б. Шоптрајанов, Белешки за јазикот на хемијата. 7. За ураниумот и за називите на некои други елементи, Глас. Хем. Технол. Македонија, 21, 75–80 (2002).
Б. Шоптрајанов, Белешки за јазикот на хемијата. 8. За величините и големините, за францускиот изговор (во македонскиот јазик на латинските префикси и за скратените ознаки на величините и единиците, Глас. Хем. Технол. Македонија, 21, 81–85 (2002).
Б. Шоптрајанов, Белешки за јазикот на хемијата. 9. За изговорот на некои странски презимиња во наставата по хемија на македонски јазик, Глас. Хем. Технол. Македонија, 22, 61–71 (2003).
Б. Шоптрајанов, Белешки за јазикот на хемијата. 10. За тетраамминбакар(II)пентацијанонитро-зилферат(II)додекахидратот, Глас. Хем. Технол. Македонија, 23, 185–191 (2004).
Б. Шоптрајанов, Белешки за јазикот на хемијата. 11. За периодичната таблица и за агрегатната сос-тојба на атомот од цинкот, Maced. J. Chem. Chem. Eng. 34, 221–230 (2015).
E. R. Cohen, T. Cvitaš, J. G. Frey, B. Holmsröm, K. Kuchitsu, R. Marquardt, I. Mills, F. Pavese, M. Quack, Jürgen Stohner, H. L. Strauss, M. Taskami, A. J. Thor, Quantities, Units and Symbols in Physical Chemistry, Third Edition, IUPAC 2007.
А. П. Кошель, Химия, Энциклоnедический словарь школьника, Олма-пресс, Москва, 2000.
М. Слободяник, Н. В. Улько, К. М. Бойко, В. М. Самойленко, Загальна mа неорганиiчна химiя, Либiдь, Київ, 2004.
Є. В. Коршак, О. I. Ляшенко, В.Ф. Савченко, Физика, 7 клас, Iрпiнь, Київ, 2002.
С. Велковска, К. Конески, Ж. Цветковски, Толковен речник на македонскиот јазик, Том I, Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“, Скопје, 2003.
A criticism of this practice is given in the paper dealt with in footnote 8.
See footnote 17.
З. Мургоски, Толковен речник на современиот македонски јазик, Зозе Мургоски, Скопје, 2011.
Р. Усикова (редактор), Македонско-руски речник; Македонско-русский словарь, Том III, Детска радост, МАНУ, Скопје, 1997.
Н. Чундева, М. Најческа-Сидоровска, С. Накев, Руско-македонски речник, Русско-македонский словарь, Филолошки факултет „Блаже Конески“ – Скопје, Скопје, 1997.
Л. Андрейчик, Вл. Георгиев, Ив. Леков, Ст. Стойков, Правоnисен речник на българския книжовен език, Наука и изкуство, София, 1976.
Словарь Руского языка, Русский язык, Том I, Издание третье, Москва 1985; Том IV, Издание второе, Москва, 1984.
Правописна комисија, Правопис српско-хрватскога књижевног језика са правописним речником, Матица српска, Нови Сад, 1960.
М. Ранков (уредник), Речник српскохрватскога књижевног језика, Књига VI, Матица српска, Нови Сад, 1982.
Г. Близнаков, Л. Боянова, А. Соколова, П. Рибарска, Химия и оnазване на околнаmа среда за 9 клас, Анубис, София, 2002.
М. Ракочевић, Р. Хорват, Општа хемија за I разред средње школе, Завод за уџбенике и наставна средства, Београд, 2000.
B. Sever, D. Nöthig-Hus, I. Weygand-Ðurašević, Kemija 1, Školska knjiga, Zagreb, 1986.
A. Kornhauser, F. Lazarini, T. Pretnar, Lj. Golič, Kemija I, Državna založba Slovenije, 1987.
М. Слободяник, Н.В. Улько, К.М. Бойко, В.М. Самойленко, Загальна mа неорганиiчна химiя, Либiдь, Київ, 2004
А. Попоски, П. Атанасов, Македонско-француски речник, Скопје, 2007.
Б. Шоптрајанов, Хемија за прва година на реформираното гимназиско образование, IV издание, Просветно дело, Скопје, 2009.
Правопис на Македонскиот јазик, Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“, Скопје, 2016.
К. Конески, Ж. Цветковски, С. Велковска, Толковен речник на македонскиот јазик, Том VI, Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“, Скопје, 2003.
Б. Видоески, Т. Димитровски, К. Конески, К. Тошев, Р. Угринова-Скаловска, Правопис на маке-донскиот литературен јазик, Петто издание, Просветно дело, Скопје 1977.
К. Конески, Правописен речник на македонскиот литературен јазик, Просветно дело, Скопје, 1999.
С. Велковска, К. Конески, Ж. Цветковски, Толковен речник на македонскиот јазик, Том III, Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“, Скопје, 2006.
К. Конески, Ж. Цветковски, С. Велковска, Толковен речник на македонскиот јазик, Том VI, Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“, Скопје, 2014.
The particles denoting the number of atoms (as entities) or ions in the formula unit are моно-, ди-, три-, тетра-, etc.
For the oxide with a formula CO, nobody would even dream to call it јаглеродеднооксид, or јагеглерод едноксид or јаглен едноксид instead of јаглерод моноксид.
Г. Исаковић, Љ. Лукић, М. Исаковић, Н. Панајотовић, Општа и неорганска хемија за I разред средње школе, Завод за уџбенике и наставна средства, Београд, 2000.
З. Мургоски, Речник на македонскиот јазик, Зозе Мургоски, Скопје, 2005.
С. Велковска, К. Конески, Ж. Цветковски, Толковен речник на македонскиот јазик, Том II, Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“, Скопје, 2005.
Н. Чундева, М. Најческа-Сидоровска, С. Накев, Руско-македонски речник, Русско-македонский словарь, Филолошки факултет „Блаже Конески“ – Скопје, Скопје, 1997
М. Слободяник, Н. В. Улько, К. М. Бойко, В. М. Самойленко, Загальна mа неорганиiчна химiя, Либiдь, Київ, 2004
Л. Андрейчин, Вл. Георгиев, Ив. Леков, Ст. Стойков, Правоnисен речник на българския книжовен език, Наука и изкуство, София, 1976.
B. Sever, D. Nöthig-Hus, I. Weygand-Ðurašević, Kemija 1, Školska knjiga, Zagreb, 1986.
A. Kornhauser, F. Lazarini, T. Pretnar, Lj. Golič, Kemija I, Državna založba Slovenije, 1987.
З. Мургоски, Речник на македонскиот јазик, Зозе Мургоски, Скопје, 2005.
З. Мургоски, Толковен речник на современиот македонски јазик, Зозе Мургоски, Скопје, 2011.
Т. Димитровски, Б. Корубин, Т. Стаматоски, Речник на македонскиот јазик, (трето издание), Детска радост, Скопје 1994.
К. Конески, Ж. Цветковски, С. Велковска, Толковен речник на македонскиот јазик, Том V, Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“, Скопје, 2011.
K Kovač, D. Šereš, Srpskohrvatski–mađarski rečnik, Knjiga treća, Pokrajinski zavod za izdavanje udžbenika, Novi Sad, 1975.
М. Стевановић, С. Марковић, С. Матић, П. Рогић, М. Пешикан, А. Гортан-Премк, М. Вујанић, С. Ковачевић, Речник српскохрватскога књижевног језика, Књига шеста, Матица српска, Нови Сад, 1976.
S. Ravlić (glavni urednik), Hrvatska enciklopedija, Tom 10, Leksikografski zavod Miroslav Krleža, Zagreb, 2008.
Правописна комисија, Правопис српскохрватскога књижевног језика са правописним речником, Матица српска * Матица хрватска, Нови Сад, Загреб, 1960.
Б. Шоптрајанов, Белешки за јазикот на хемијата. 1. Молекула или молекул, Глас. Хем. Технол. Македонија, 18, 75–88 (1999) (see footnote 1).
К. Конески, Правописен речник на македонскиот литературен јазикик, Просветно дело, Скопје, 1999.
С. Велковска, К. Конески, Ж. Цветковски, Толковен речник на македонскиот јазик, Том III, Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“, Скопје, 2006.
М. Войнов, А. Милев, Лаmинско български речник, Второ преработено и допълнено издание, Наука и изкуство, 1971.
М. Стевановић, С. Марковић, С. Матић, М. Пешикан, Речник српскохрватскога књижевног језика, Матица српска, Нови Сад, 1969
М. Вујаклија, Лексикон страних речи и израза, Просвета, Београд, 1996/97.
The Oxford Handy Dictionary, Chancellor Press, London, 1987.
The Van Nostrand Chemist’s Dictionary, D. Van Nostrand Company, Princeton, New Jersey, 1956.
С. Цветковиќ, Хемија за VII одделение, II издание, Просветно дело, Скопје, 1983.
M. Stojanovska, B. Šoptrajanov, V. M. Petruševski, Molecules are not substances, substances are not molecules, ECRICE, Book of Abstracts, p. 261, Kraków, 2010.
D. Malan, G. J. Ji, A. Schmidt, K. Addicks, J. Hescheler, R.C. Levi, W. Bloch, B. K. Fleiscmann, Nitric oxide, a key signaling molecule in the murine early embryonic heart, The FASEB Journal, 18, 1108 (2004).
The Macedonian equivalent would be “периоди”, the singular of the term being “периода”, something that is practically completely missing in our dictionaries.
Б. Шоптрајанов, Белешки за јазикот на хемијата. 11. За периодичната таблица и за агрегатната сос-тојба на атомот од цинкот, Maced. J. Chem. Chem. Eng., 34, 221 (2015).
It would be even better to use the name “Таблица на периодниот систем на елементите”.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
The authors agree to the following licence: Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0)
- Share — copy and redistribute the material in any medium or format
- Adapt — remix, transform, and build upon the material
- for any purpose, even commercially.
Under the following terms:
Attribution — You must give appropriate credit, provide a link to the license, and indicate if changes were made. You may do so in any reasonable manner, but not in any way that suggests the licensor endorses you or your use.
- NonCommercial — You may not use the material for commercial purposes.
